Aşı Sonrası Reaksiyonlar

• 3 gün önce

Aşı Sonrası Reaksiyonlar

Aşı Sonrası Tepkiler: Vücudun Doğal Yanıtı

Aşılar, vücuda hastalığın zayıflatılmış ya da etkisizleştirilmiş bir formunu tanıtarak bağışıklık sistemi yanıtını tetikler. Bu sürecin doğal bir sonucu olarak bazı hafif ve geçici reaksiyonlar görülebilir. Bunlar, bağışıklık sisteminin çalıştığını ve hedefe uygun şekilde cevap verdiğini gösteren işaretlerdir.

Ailelerin bu reaksiyonları bilmesi, hem panik yaşamalarını önler hem de olası ciddi yan etkilerin daha iyi fark edilmesini sağlar.

Aşıdan Sonra En Sık Gözlenen Reaksiyonlar

Bu belirtiler genellikle ilk 24–48 saat içinde ortaya çıkar ve kendiliğinden geçer.

1. Ateş

• 38–38.5°C arası hafif ateş sık görülür
• Özellikle DaBT-IPA-Hib, MMR ve Menenjit aşılarından sonra daha belirgindir
• İlk gün başlayıp 1–2 gün sürebilir

Ne Yapmalı?

• 38.5°C üzeri ateşlerde paracetamol verilebilir
• Bol sıvı alımı sağlanmalı
• Hafif giysiler tercih edilmeli

2. Huzursuzluk ve Uykuya Meyil

• Bebek normalden daha fazla uyuyabilir ya da huzursuz olabilir
• İştahta hafif azalma görülebilir
• Özellikle ilk 24 saatte belirgindir

Ne Yapmalı?

• Dinlenmeye izin verilmeli
• Beslenme teklifleri yumuşak şekilde yapılmalı
• Ebeveyn teması (sarılma, ten teması) rahatlatıcıdır

3. Aşı Yerinde Kızarıklık, Şişlik veya Sertlik

• Aşının uygulandığı bölgede (kol veya uyluk) hafif kızarıklık ve 1–2 cm’lik sertlik oluşabilir
• Nadiren 3–5 cm’ye ulaşabilir

Ne Yapmalı?

• Soğuk uygulama (temas etmeyecek şekilde) yapılabilir
• Sertlik haftalarca sürebilir, ancak ağrı yoksa endişe edilmez
• Enfeksiyon belirtisi yoksa müdahale gerekmez

4. Rotavirüs Aşısı Sonrası Hafif İshal

• Ağızdan verilen canlı virüs içeren rotavirüs aşısı sonrası görülebilir
• 2–3 gün sürebilir, genel durumu bozmaz

Ne Yapmalı?

• Sıvı takibi önemli
• Beslenme devam etmeli

Nadiren Gözlenen Ciddi Reaksiyonlar

Çok nadir görülmekle birlikte bazı durumlar tıbbi değerlendirme gerektirir. Ailelerin bunları tanıyabilmesi önemlidir.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Anafilaksi Riski Var mı?

Anafilaksi, çok nadir (%0.0001) görülür ancak yaşamı tehdit edebilen ciddi bir alerjik reaksiyondur. Genellikle aşı uygulamasından sonraki ilk 15–30 dakika içinde ortaya çıkar.

Belirtiler:

• Deride yaygın döküntü, kaşıntı
• Dudaklarda, gözlerde şişlik
• Hızlı nabız, nefes darlığı, baygınlık hissi

Bu nedenle:

Aşıdan sonra sağlık kuruluşunda 15–20 dakika beklenmesi önerilir. Her sağlık kuruluşu anafilaksiye karşı acil müdahale ekipmanına sahiptir.

Aşı Sonrası Bakımda Öneriler

• Aşı yapılan bölgeye masaj yapılmamalı
• İlk 24 saat aşırı fiziksel aktivite önerilmez
• Bebek aşırı huzursuzsa sık sık kucağa alınmalı
• Ateş varsa kalın giydirilmemeli
• Aşıdan hemen sonra banyo yapılmasında sakınca yoktur (ılık ve kısa süreli)

Dr. Ekin Pasinlioğlu ile Aşı Sonrası Takip

• Aşı öncesi aileyi bilgilendirme ve onam
• Aşı sonrası ilk 48 saat telefonla destek
• Gerekirse aşı sonrası kontrol muayenesi
• Özel risk grubundaki çocuklar için bireysel izlem planı
• Tüm reaksiyonların kayıt altına alınması ve takibi