- 23 saat önce
Çocuklarda Güneş Yanığı: Korunma Yöntemleri ve Evde Müdahale
Çocuklarda Güneş Yanığı Neden Daha Risklidir?
- Ciltleri daha ince ve hassastır, UV ışınlarına karşı savunmasızdır
- Melanin üretimi daha azdır, bu da güneşin zararlı etkilerine karşı daha az koruma sağlar
- Vücut yüzeyine göre su kaybı ve ısıya bağlı etkilenme oranı daha fazladır
Güneş yanıkları yalnızca yüzeysel bir sorun değil; DNA hasarına yol açabilecek ciddi bir etkendir.
Güneş Yanığı Belirtileri Nelerdir?
Aşama |
Belirti |
Hafif |
Ciltte kızarıklık, hassasiyet, hafif yanma hissi |
Orta |
Şişlik, ağrı, ciltte ısı artışı, hafif kaşıntı |
Şiddetli |
Su toplama (büller), ateş, halsizlik, baş ağrısı, bulantı |
Güneş yanıkları genellikle 4–6 saat sonra belirti verir, en şiddetli hale 24 saat içinde ulaşır.
Güneş Yanığından Korunma Yöntemleri
1. Doğru Saatlerde Güneşe Çıkın
- 10:00–16:00 saatleri arasında doğrudan güneşten kaçınılmalı
- Güneş ışınlarının dik geldiği saatlerde gölgede kalmaya özen gösterilmeli
2. Güneş Koruyucu Krem Kullanın
- Çocuklar için uygun, en az SPF 30 içeren, geniş spektrumlu (UVA+UVB) güneş koruyucular tercih edilmeli
- Güneşe çıkmadan 20–30 dakika önce sürülmeli, 2–3 saatte bir ve yüzme sonrası yenilenmeli
- 6 aydan küçük bebeklerde mümkünse doğrudan güneşten korunma tercih edilmeli (gölgelik, şapka, kıyafet)
3. Koruyucu Giysiler Kullanın
- Şapka, güneş gözlüğü, uzun kollu ince pamuklu giysiler tercih edilmeli
- UV korumalı kumaşlar (UPF etiketli) daha etkili olabilir
4. Sıvı Tüketimini Artırın
- Güneşlenme sırasında vücut ısısı artar, bu da su kaybına yol açar
- Su, ayran veya anne sütü gibi sıvılarla destek sağlanmalı
Güneş Yanığı Durumunda Evde İlk Müdahale
1. Güneşle Teması Hemen Sonlandırın
- Çocuğu hemen serin ve gölgeli bir ortama alın
2. Soğuk Kompres Uygulayın
- Temiz, soğuk (buzsuz) ıslak havlu ile 10–15 dakika kompres yapılabilir
- Banyo yaptırılacaksa ılık su tercih edilmeli, sabun kullanılmamalı
3. Cildi Nemlendirin
- Aloe vera içeren veya parfümsüz bebek losyonları kullanılabilir
- Yağ bazlı ürünler (vazelin, bebek yağı) cildin ısıyı tutmasına neden olabileceğinden önerilmez
4. Sıvı Verin
- Vücuttan sıvı kaybı olmuşsa bol sıvı verilmeli
- Emzirilen bebeklerde daha sık emzirme sağlanmalı
5. Kaşıma ve Sürtünmeden Koruyun
- Geniş ve pamuklu giysiler tercih edilmeli
- Kaşıntıyı azaltmak için doktor önerisiyle antihistaminik kremler kullanılabilir
Ne Zaman Hekime Başvurmalı?
- Yaygın su kabarcıkları (büller) gelişmişse
- Ateş, halsizlik, kusma, bilinç bulanıklığı gibi sistemik belirtiler varsa
- Güneş yanığına ek olarak güneş çarpması şüphesi varsa
- 6 aydan küçük bebekte güneş yanığı oluşmuşsa
- Yanık alanı avuç içinden büyükse
Bu durumlar ciddi sıvı ve elektrolit kaybına yol açabilir. Gerekirse hastanede destek gerekebilir.