• 2 gün önce

Bebeklerde Göz Kayması Ne Zaman Normaldir, Ne Zaman Değil?

Göz Kayması Nedir?

Göz kayması (strabismus), bir göz düz bakarken diğerinin farklı bir yöne (içe, dışa, yukarı ya da aşağı) kaymasıdır. Bu durum:

  • Geçici olabilir (fizyolojik göz kayması)
  • Kalıcı olabilir (patolojik şaşılık)

Gözlerin birlikte odaklanma yeteneği gelişmediğinde, derinlik algısı, görme gelişimi ve üç boyutlu görüş olumsuz etkilenebilir.

Yenidoğanlarda Göz Kayması Ne Zaman Normaldir?

  • Bebeklerde ilk 2–3 ay içinde aralıklı göz kaymaları normal kabul edilir
  • Özellikle yorgunluk, uykululuk veya parlak ışığa bakarken belirginleşebilir
  • Bu dönemlerde göz kasları henüz eşgüdümlü çalışmayı tam öğrenmemiştir

Ancak bu kaymalar kısa sürelidir ve gözler genellikle hızlıca normale döner.

Göz Kaymasının Normal Olmadığı Durumlar

Aşağıdaki belirtiler varsa patolojik şaşılık (kalıcı göz kayması) düşünülmelidir:

Belirti

Açıklama

3 aydan sonra devam eden kayma

Her iki göz aynı anda bir noktaya odaklanamıyorsa

Sürekli aynı yöne kayan göz

Özellikle sadece bir göz kullanılıyorsa

Göz teması kuramama

2–3. aydan sonra hâlâ göz teması oluşmuyorsa

Gözlerde titreme (nistagmus)

Dikkatle izlenmeli

Ailede şaşılık öyküsü varsa

Risk artar

Gözde beyazlık, refle yansıması anormalliği

Göz tümörü gibi ciddi durumların belirtisi olabilir

Bebeklerde Göz Gelişimi Ne Zaman Başlar?

Yaş

Görsel Gelişim Özeti

Doğum

Işığa tepki verir, net göremez

1 ay

Gözle takip başlar

2 ay

Kısa süreli göz teması kurar

3 ay

Gözler birlikte odaklanmaya başlar

4–6 ay

Göz kas kontrolü daha stabil hale gelir

6 ay sonrası

Derinlik algısı ve takip becerileri gelişir

3. aydan sonra göz kaymaları sık ve belirginse hekime başvurulmalıdır.

Göz Kaymasının Nedenleri Neler Olabilir?

  • Kas dengesizliği veya sinir iletim bozuklukları
  • Refraksiyon kusurları (hipermetrop, astigmat gibi)
  • Genetik yatkınlık
  • Beyin gelişimsel bozuklukları
  • Görme tembelliği (ambliyopi)
  • Göz tümörleri veya katarakt (nadir)

Göz Kayması Tanısı Nasıl Konur?

Tanı için genellikle çocuk göz hastalıkları uzmanı şu yöntemleri kullanır:

  • Kırmızı refle testi (fotoğraf flaşı testi)
  • Kapatma testleri (cover test)
  • Göz hareketlerinin değerlendirilmesi
  • Refraksiyon ölçümü (gözlük ihtiyacının belirlenmesi)
  • Gerekirse retina veya beyin görüntüleme yapılabilir

Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Tedavi, altta yatan nedene ve çocuğun yaşına göre değişir:

  • Gözlük kullanımı (refraksiyon kusurlarında)
  • Göz kapama (patch) tedavisi (görme tembelliğinde)
  • Göz egzersizleri
  • Botulinum toksin (Botox) enjeksiyonu
  • Cerrahi müdahale (şiddetli ve kalıcı şaşılıklarda)

Tedaviye erken başlamak, kalıcı görme sorunlarını önlemede kritik öneme sahiptir.