• 5 gün önce

Çocuklarda HPV Aşısı: Erken Yaşta Koruma Sağlar mı?

HPV Nedir ve Neden Önemlidir?

HPV (Human Papilloma Virus), 200’den fazla tipi olan bir virüs ailesidir. Bu virüslerden bazıları:

  • Cinsel yolla bulaşır,
  • Genital siğillere neden olabilir,
  • Rahim ağzı, vajina, penis, anüs ve baş-boyun kanserleriyle ilişkilidir.

Özellikle HPV tip 16 ve 18, rahim ağzı kanserlerinin %70’inden sorumludur.

HPV Aşısı Nedir ve Nasıl Korur?

HPV aşısı, virüsün en tehlikeli tiplerine karşı bağışıklık geliştirerek bulaşmayı ve hücresel hasarı engeller. Aşı canlı virüs içermez, hastalık yapmaz.

Türkiye’de ve dünyada yaygın olarak kullanılan HPV aşıları:

  • 2’li aşı (Cervarix): Tip 16 ve 18’e karşı
  • 4’lü aşı (Gardasil): Tip 6, 11, 16, 18’e karşı
  • 9’lu aşı (Gardasil 9): En geniş kapsama sahip form

HPV Aşısı Hangi Yaşta Yapılmalı?

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Amerikan CDC ve Türk Tabipler Birliği önerilerine göre:

Yaş

Doz Sayısı

Not

9–14 yaş

2 doz (0 ve 6–12. ay)

Bağışıklık sistemi en güçlü dönemdir

15 yaş ve üzeri

3 doz (0, 1–2, 6. ay)

Bağışıklık yanıtı azaldığı için ek doz gerekir

Cinsel aktivite başlamadan önce yapılması en yüksek koruma sağlar.

Kız ve Erkek Çocuklara HPV Aşısı Yapılır mı?

Evet. HPV hem kadınlarda hem erkeklerde kansere ve siğillere neden olabilir. Erkek çocuklarda:

  • Penis, anüs ve ağız-boğaz kanserlerine karşı koruma sağlar
  • Genital siğil riskini azaltır
  • Toplumsal bağışıklığa katkı sunar

Bu nedenle kız ve erkek çocuklarda eşit şekilde önerilmektedir.

HPV Aşısı Erken Yaşta Koruma Sağlar mı?

Evet. Yapılan çalışmalar göstermiştir ki:

  • 9–14 yaş arasında yapılan HPV aşısı, %90’dan fazla koruyuculuk sağlar
  • Bu yaşta yapılan aşılarda bağışıklık yanıtı, ileri yaşlara göre çok daha güçlü ve uzun sürelidir
  • Cinsel temas öncesinde yapıldığında, bulaş riskiyle hiç karşılaşılmadan koruma sağlanır

HPV Aşısının Yan Etkileri Var mı?

Genellikle hafif ve kısa sürelidir:

  • Enjeksiyon yerinde ağrı, kızarıklık
  • Hafif ateş, baş ağrısı
  • Nadiren baygınlık (özellikle ergenlerde)
  • Aşı sonrası 15 dakika dinlenme önerilir

Aşı hastalık yapmaz. Genetik materyal içermez, kısırlık yapmaz, hormon dengesini bozmaz.

HPV Aşısı Ücretsiz mi?

  • Türkiye’de henüz ulusal aşı takvimine dahil değildir
  • Özel sağlık kuruluşlarında veya eczanelerden ücretli olarak temin edilebilir
  • Bazı belediyeler, sosyal yardım programları kapsamında ücretsiz uygulama sunabilmektedir