- 1 ay önce
Emzirme Döneminde Meme Tıkanıklığına Ne Sebep Olur?
Meme Tıkanıklığı Nedir?
Meme tıkanıklığı, süt üretiminin fazla olduğu ya da boşaltımın yetersiz kaldığı durumlarda süt kanallarının tam boşalamamasıyla oluşur. Bu durum:
- Göğüste sertlik, ağrı, hassasiyet ve ısı artışı ile kendini gösterir
- Bazen kızarıklık ve genel rahatsızlık hissi eşlik edebilir
- Eğer tedavi edilmezse mastit (meme enfeksiyonu) veya apse gelişebilir
Meme Tıkanıklığının En Yaygın Nedenleri
1. Bebek Emmesinin Yetersiz Olması
- Bebek göğsü tam kavrayamıyorsa
- Uykuya dalarak memeyi erken bırakıyorsa
- Kısa süreli ve sık sık emziriliyorsa süt boşaltımı etkisiz olabilir
2. Emzirmelerin Düzensiz Olması
- Uzun süre göğsün boşaltılmaması, süt birikmesine yol açar
- Özellikle gece emzirmelerinin atlanması tıkanıklığı artırır
3. Tek Taraflı Emzirme
- Her emzirmede aynı göğüs tercih edilirse, diğerinde süt birikir
- Simetrik emzirme düzeni sağlanmazsa bir memede dolgunluk oluşabilir
4. Süt Üretiminin Fazla Olması (Hiperlaktasyon)
- Bazı annelerde süt üretimi çok hızlı olur, bu da boşaltımın yetersiz kalmasına yol açabilir
5. Göğse Baskı Uygulayan Giysiler veya Pozisyonlar
- Sıkı sütyen, çanta askısı, uyurken göğsün üzerine yatmak gibi baskılar
- Süt kanalının sıkışmasına ve drenajın bozulmasına neden olabilir
6. Stres ve Yorgunluk
- Oksitosin hormonunun salınımı azalır
- Bu da süt akış refleksini zayıflatır, boşalma gecikir
Tıkanıklığın Belirtileri Nelerdir?
- Göğüste sert, ele gelen kitle hissi
- Bölgesel ağrı ve ısı artışı
- Ciltte hafif kızarıklık veya parlama
- Bebeğin o memeyi emerken zorlanması
- Emzirme sonrası bile göğüste dolgunluk hissi
Bu belirtiler 1–2 gün içinde çözülmezse, enfeksiyon riski doğar.
Önlem Almak ve Hafif Tıkanıklığı Gidermek İçin Neler Yapılabilir?
1. Emzirmeyi Sıklaştırın
- Tıkanıklık olan memeyi 2–3 saatte bir mutlaka boşaltın
- Bebek memeyi iyi kavrayamıyorsa sağma işlemi uygulanabilir
2. Sıcak Kompres Uygulayın
- Emzirmeden 10–15 dakika önce ılık havlu veya duş tıkanıklığı yumuşatır
3. Masaj Yapın
- Parmak uçlarıyla hafif baskıyla, tıkanıklık hissedilen bölgeden meme ucuna doğru masaj uygulanabilir
- Masaj sırasında bebeği emzirmek daha etkilidir
4. Pozisyon Değiştirin
- Bebeğin çenesi tıkanıklık olan alana bakacak şekilde yerleştirilmesi süt akışını kolaylaştırır
5. Bol Sıvı ve Dinlenme
- Annenin sıvı alımı ve dinlenmesi, süt üretimi ve akışı için kritiktir
Ne Zaman Hekime Başvurulmalı?
- 24–48 saat içinde ağrı ve sertlik geçmiyorsa
- Ateş, halsizlik, titreme gibi sistemik belirtiler varsa
- Memede artan kızarıklık, şişlik ve zonklama hissi varsa
- Süt gelmemeye başladıysa
Bu belirtiler mastit ya da meme apsesi belirtisi olabilir ve antibiyotik ya da ileri müdahale gerekebilir.