• 10 saat önce

Emzirme Döneminde Süt Kesilmesi: Nedenleri ve Çözümleri

Emzirme Döneminde Süt Kesilmesi Ne Anlama Gelir?

Süt kesilmesi, emzirme devam ederken süt miktarının aniden veya zamanla belirgin şekilde azalması ya da tamamen durmasıdır. Bu durum bazen fizyolojik, bazen psikolojik, bazen de çevresel nedenlerle ortaya çıkar. Tamamen geri döndürülebilir bir durum olabilir.

Süt Kesilmesinin Yaygın Nedenleri

1. Emzirmeye Ara Verilmesi veya Azaltılması

  • Sık sık emzirmemek
  • Gece emzirmelerinin kesilmesi
  • Emzirme yerine mama verilmesi

Süt üretimi, “arz-talep” mekanizmasına dayanır. Emzirme sıklığı azalırsa beyin prolaktin üretimini azaltır.

2. Anne Stresi ve Yorgunluğu

  • Uykusuzluk, kaygı, depresyon
  • Ev içi destek eksikliği
  • Annenin kendini yetersiz hissetmesi

Stres hormonu olan kortizol, oksitosin salınımını baskılayarak süt salınımını engelleyebilir.

3. Sıvı ve Kalori Yetersizliği

  • Günlük sıvı alımının yetersiz olması
  • Düşük kalorili ya da düzensiz beslenme
  • Ani diyet uygulamaları

Anne vücudu, yeterli sıvı ve enerji almadan süt üretimini sürdüremez.

4. Doğum Sonrası Hormonal Dengesizlikler

  • Doğum sonrası tiroid hastalıkları (postpartum tiroidit)
  • Hipofiz bezi ile ilgili sorunlar
  • Polikistik over sendromu gibi hormonal durumlar

Hormonal bozukluklar prolaktin ve oksitosin seviyelerini etkileyebilir.

5. Doğum Kontrol İlaçları veya Bazı İlaçların Kullanımı

  • Özellikle östrojen içeren doğum kontrol hapları süt üretimini azaltabilir
  • Dekonjestanlar, dopamin agonistleri gibi bazı ilaçlar da etkilidir

Süt Kesildiği Nasıl Anlaşılır?

  • Bebeğin emme süresi kısalır, huzursuz olur
  • Meme dolgunluğu hissi kaybolur
  • Süt sağarken miktar azalır veya hiç gelmez
  • Bebek günde 5’ten az bez ıslatmaya başlar
  • Kilo alımı durur veya geriler

Bu belirtiler varsa hem anne hem bebek açısından değerlendirme yapılmalıdır.

Süt Üretimini Arttırmak İçin Etkili Çözümler

1. Sık ve Etkin Emzirme

  • 2 saatte bir, geceleri dahil olmak üzere sık emzirin
  • Her iki memeyi de tamamen boşaltın
  • Bebeğin doğru pozisyonda, derin kavrama ile emdiğinden emin olun

2. Pompa Kullanımı

  • Emzirmeden sonra süt pompası ile boşaltma yapılabilir
  • Süt sağmak da beyne “daha çok süt üret” sinyali gönderir
  • 10–15 dakikalık sağım bile etkilidir

3. Anne Destek Programları ve Danışmanlık

  • Emzirme danışmanı yardımı alınabilir
  • Doğru teknik, beslenme, psikolojik destek bir arada planlanmalıdır

4. Sıvı ve Kalori Takviyesi

  • Günde en az 2.5–3 litre sıvı alınmalı
  • Her emzirme sonrası su içme alışkanlığı geliştirilmeli
  • Yeterli protein, sağlıklı yağ ve karbonhidrat alınmalı

5. Laktasyon Artırıcı Gıdalar (Galaktagoglar)

  • Yulaf, rezene, dereotu, çörek otu, kimyon, hurma gibi bazı gıdalar geleneksel olarak önerilir
  • Ticari galaktagog ürünleri (tozlar, barlar) de mevcuttur
  • Etkinlikleri kişiden kişiye değişebilir; doktor kontrolü önerilir

Süt Hiç Gelmiyorsa Ne Yapılmalı?

  • Bebek aç kalmamalıdır: Geçici mama desteği gerekebilir
  • Sağım + cilt cilde temas + sık uyarım kombinasyonu denenmelidir
  • Tıbbi nedenler dışlandıysa sabırla devam edilmelidir

Bazı annelerde relaktasyon (yeniden süt üretimi) süreci 1–2 hafta içinde mümkün olabilir.