• 6 gün önce

Yenidoğanda Sık Nefes Alma Normal mi? Hangi Durumda Acildir?

Yenidoğanlarda Normal Solunum Özellikleri

  • Yenidoğan bebeklerin solunum hızı: Dakikada 30–60 nefes
  • Solunum genellikle yüzeysel ve hızlıdır
  • Zaman zaman duraksamalar (apne) olabilir – 5–10 saniyeye kadar normaldir
  • Solunum sırasında karın hareketleri belirgindir, çünkü bebekler diyaframı daha aktif kullanır

Bu nedenle birçok ebeveyn, bebeklerinin “çok hızlı” ya da “düzensiz” nefes aldığını düşünse de bu çoğu zaman fizyolojik bir durumdur.

Hangi Durumlarda Sık Nefes Alma Normaldir?

Aşağıdaki durumlarda hızlı solunum normal sınırlarda kabul edilebilir:

  • Ağlama, emme, gaz çıkarma veya uykudan uyanma sonrası geçici hızlanmalar
  • Kısa süreli heyecan, rahatsızlık
  • Banyo sonrası, sıcak ortamda vücut ısısına bağlı artış
  • 1–2 dakikayı geçmeyen geçici artışlar

Hangi Durumlarda Hızlı Nefes Alma Acil Belirtidir?

Aşağıdaki bulgular varsa derhal bir sağlık profesyoneline başvurulmalıdır:

Belirti

Açıklama

Dakikada 60’dan fazla nefes

Sürekli hızlı solunum

Göğüs kafesi altında çekilmeler

Kaburga araları belirgin şekilde içeri çekiliyorsa

Burun kanatlarının açılması

Nefes almak için burun kanatlarının genişlemesi

Mavimsi morarma (siyanoz)

Dudak, ağız çevresi veya tırnaklarda morarma

Beslenme güçlüğü

Emme sırasında çabuk yorulma veya nefes nefese kalma

İnleme sesi

Her nefeste “ugh” benzeri ses çıkarma

Cilt rengi soluk ve bebek tepkisizse

Genel durum bozukluğu varsa

Bu belirtiler yenidoğan solunum sıkıntısı sendromu, enfeksiyon (pnömoni), kalp hastalıkları veya metabolik bozuklukların habercisi olabilir.

Yenidoğanda Sık Solunumun Olası Nedenleri

Fizyolojik geçiş dönemi

  • Doğumu takiben ilk günlerde solunum düzensiz olabilir

Geçici takipne (TTN)

  • Sezaryen doğum sonrası akciğerlerdeki sıvının tam emilememesi sonucu oluşur
  • Genellikle ilk 24–72 saatte düzelir

Solunum yolu enfeksiyonları

  • RSV, grip, bakteriyel pnömoni gibi etkenler hızlı solunuma yol açabilir

Kalp hastalıkları

  • Konjenital kalp hastalıklarında kalp yetersizliği sonucu nefes darlığı gelişebilir

Metabolik veya nörolojik problemler

  • Kan şekeri düşüklüğü, asidoz gibi durumlarda solunum bozulabilir

Evde Ne Yapmalı, Ne Yapmamalı?

Yapılacaklar:

  • Oda havası temiz ve 20–22°C aralığında olmalı
  • Bebeğin pozisyonu değiştirilerek rahatlaması sağlanabilir
  • Kıyafetler gevşetilmeli, sıkı kundaklama yapılmamalı
  • Beslenme düzeni gözlemlenmeli, emme sırasında zorlanma varsa not edilmeli

Yapılmaması Gerekenler:

  • İnternetten teşhis koymaya çalışmak
  • Buhar makinesi, burun damlası, ilaç gibi ürünleri doktora danışmadan kullanmak
  • Belirti devam ediyorsa “geçer” diye beklemek

Solunum sıkıntısı dakikalar içinde kötüleşebilir, bu nedenle erken müdahale hayat kurtarır.