• 1 hafta önce

Yenidoğanlarda Sık Hıçkırık Neden Olur? Ne Zaman Geçer?

Yenidoğan Hıçkırığı Nedir? Neden Görülür?

Hıçkırık (singultus), diyafram kasının istemsiz kasılması sonucunda ortaya çıkan ani ve kısa süreli soluk alış hareketidir. Yeni doğan bebeklerde bu refleks oldukça yaygındır ve genellikle sindirim sistemi gelişimi ile ilgilidir.

Anne karnında bile görülebilen hıçkırık, doğumdan sonra ilk haftalarda daha belirgin hale gelir. Bebeklerin yaklaşık %80’i yaşamlarının ilk ayında hıçkırık nöbetleri yaşar.

Yenidoğanlarda Sık Hıçkırığın Nedenleri

Hıçkırıkların nedeni çoğunlukla fizyolojik olmakla birlikte, bazı durumlarda çevresel veya sistemik etkenlere de bağlı olabilir:

1. Sindirim Sistemi Gelişimi

Yeni doğanlarda mide ve bağırsak sistemi henüz tam olgunlaşmadığı için hava yutma, mide gazı birikimi gibi durumlar sık görülür. Bu da diyaframı uyararak hıçkırığa neden olabilir.

2. Emzirme veya Biberonla Beslenme Esnasında Hava Yutulması

  • Bebeğin yanlış pozisyonda beslenmesi
  • Hızlı emzirme veya aceleyle içirilen biberon
  • Havanın meme ucundan içeri kaçması

Bu durumlar mideye fazla hava dolmasına ve hıçkırığa sebep olabilir.

3. Mide Reflüsü (Gastroözofageal Reflü)

Bazı bebeklerde mide asidi yemek borusuna geri kaçarak diyaframı uyarır. Reflüye bağlı hıçkırıklar genellikle sık tekrarlar ve ağlama, kusma gibi başka belirtilerle birlikte görülür.

4. Ani Sıcaklık Değişimi

Bebeğin ani soğuk hava akımına maruz kalması ya da giysilerinin çıkarılması gibi nedenlerle vücut ısısındaki ani değişimler hıçkırık refleksini tetikleyebilir.

5. Besin İçeriği ve Miktarı

Aşırı doymuş mide veya aşırı hızlı beslenme, mide kaslarını ve diyaframı gerebilir. Bu da hıçkırıkların tetiklenmesine yol açabilir.

Hıçkırıklar Zararlı mı? Endişelenmeli miyim?

Genel olarak hayır. Hıçkırık, yeni doğanlarda normal bir fizyolojik süreçtir ve çoğu zaman müdahale gerektirmez. Ancak aşağıdaki durumlar varsa dikkatli olunmalıdır:

  • Hıçkırıklar çok uzun sürüyorsa (30 dakikadan fazla)
  • Günde 5-6 defadan fazla tekrarlıyorsa
  • Hıçkırıklar ağlama, kusma veya morarma ile birlikte görülüyorsa
  • Beslenme sonrası huzursuzluk belirginse

Bu durumda çocuk doktoruna danışmak en sağlıklı yaklaşımdır.

Yenidoğanlarda Hıçkırık Ne Zaman Geçer?

Çoğu bebekte hıçkırık nöbetleri yaşamın ilk 3-4 ayında kendiliğinden azalır. Sindirim sistemi geliştikçe, mide kapasitesi arttıkça ve yutma refleksi olgunlaştıkça hıçkırık sıklığı da azalır.

Bazı bebeklerde hıçkırıklar 6. aya kadar sürebilir ancak genellikle bu durum zararsızdır. Nadiren 1 yaşına kadar devam edebilir.

Hıçkırığı Azaltmak İçin Neler Yapılabilir?

1. Doğru Beslenme Pozisyonu

  • Bebeğin başı vücudundan hafif yukarıda olmalı
  • Beslenme yavaş ve kontrollü yapılmalı
  • Meme ucu ya da biberon ucu ağzın tamamını doldurmalı

2. Beslenme Sonrası Gaz Çıkartılması

Her emzirme veya biberon sonrası gaz çıkarmaya zaman ayrılmalıdır. Gaz çıkartmak, mide içindeki havayı azaltarak diyafram üzerindeki baskıyı azaltır.

3. Sakin Ortam Sağlanması

Bebeğin huzurlu ve sessiz bir ortamda olması, ani uyarılardan kaçınılması, refleksleri kontrol altında tutmaya yardımcı olur.

4. Emzik Kullanımı

Emme refleksi, diyaframı sakinleştirebilir. Emzik, özellikle beslenme sonrası oluşan hafif hıçkırıklarda işe yarayabilir.

5. Mide Reflüsü Varsa Takip

Reflüye bağlı hıçkırıklar için doktor takibinde beslenme planı düzenlenmeli, gerekirse ilaç tedavisi uygulanmalıdır.