• 3 gün önce

Ateş Düşürme Yöntemleri

Ateş Her Zaman Düşürülmeli mi?

Hayır. Ateş, bağışıklık sisteminin enfeksiyonlara karşı verdiği doğal ve faydalı bir yanıttır. Ateşin varlığı, vücudun enfeksiyon etkeniyle savaştığını gösterir. Bu nedenle hafif ve orta dereceli ateşlerin her zaman düşürülmesi gerekmez.

Ancak:

  • Çocuk rahatsızlık hissediyorsa
  • 38.5°C üzeri ateş varsa
  • Daha önce febril konvülsiyon (ateşli havale) geçirdiyse
  • Genel durumu bozuluyorsa (uyuşukluk, sıvı alımında azalma, ağlama)

ateşi düşürmek çocuğun konforu ve güvenliği açısından önemlidir.

İlaçlı Ateş Düşürme Yöntemleri

Parasetamol (asetaminofen)

  • İlk tercih edilen ateş düşürücüdür
  • 3 ay üzeri tüm bebek ve çocuklarda kullanılabilir
  • Doz: 10–15 mg/kg (her 4–6 saatte bir)
  • Günde 4 dozdan fazla verilmemelidir

İbuprofen

  • 6 ay üzeri bebeklerde kullanılabilir
  • Doz: 5–10 mg/kg (her 6–8 saatte bir)
  • Ateşle birlikte diş çıkarma, kas ağrısı, baş ağrısı gibi ağrı durumlarında da etkilidir
  • Aç karnına verilmemelidir

Aspirin çocuklarda ateş düşürmek için kullanılmamalıdır!

Reye sendromu riski nedeniyle 16 yaş altına önerilmez.

Parasetamol ve ibuprofen dönüşümlü kullanılabilir; ancak bu plan mutlaka doktor önerisiyle yapılmalıdır. Karaciğer ve böbrek sağlığı açısından kontrolsüz kombinasyon zararlı olabilir.

İlaçsız Ateş Düşürme Yöntemleri

1. Sıvı Alımını Artırmak

Ateşli çocuklarda su kaybı artar. Bu nedenle bol su, anne sütü, ılık meyve suyu gibi sıvılar verilmelidir. Dehidrasyon ateşi daha da artırabilir.

2. Ilık Duş

  • Su sıcaklığı vücut ısısına yakın olmalı (36–37°C)
  • Soğuk su kullanmak doğru değildir, titremeyi tetikleyip ateşi artırabilir
  • Duş süresi kısa tutulmalı, vücudun tamamı ıslanmalı
  • Duş sonrası çocuğun vücudu hafifçe kurulanmalı ve hemen giydirilmelidir

3. Hafif Giyinme

Ateşi olan çocuklar kalın giydirilmemelidir.

İnce pamuklu kıyafetler tercih edilmeli, üzeri örtülmemelidir. Aksi halde vücut ısısı içeride tutulur ve ateş daha da yükselir.

4. Oda Isısını Ayarlamak

Ortam ısısı 22–24°C arasında olmalıdır. Oda havalandırılmalı, direkt soğuk hava çocuğa temas etmemelidir.

5. Yanlış Bilinen Uygulamalardan Kaçının

  • Alkolle vücut silme: Cilt tahrişi ve toksik etki riski taşır
  • Sirkeyle kompres: Ciltte irritasyon ve yanıklara neden olabilir
  • Buzlu suya sokma: Şok etkisi yaratabilir
  • Soğuk uygulama: Titreme başlatarak ters etki yapar

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

  • Ateş 3 günden uzun sürüyorsa
  • 6 ay altı bebekte 38°C üzeri ateş varsa
  • Ateşe eşlik eden ciddi halsizlik, uyku hali, beslenmeme varsa
  • Morarma, döküntü, solunum sıkıntısı görülüyorsa
  • Ateş düşürücülere rağmen 40°C üzerine çıkan ateş varsa

hemen çocuk doktoruna başvurulmalıdır.

Dr. Ekin Pasinlioğlu ile Ateş Yönetimi

  • Ateşin nedeninin belirlenmesi (viral/bakteriyel ayrımı)
  • Doğru ateş ölçümü ve takibi hakkında aile eğitimi
  • Ateş düşürücü ilaçların uygun doz ve aralıkla planlanması
  • Evde bakım protokolü ve takip süreci
  • Febril konvülsiyon geçmişi olan çocuklar için özel izlem planı