• 3 gün önce

Boğaz Ağrısı ve Ateş

Boğaz Ağrısı ve Ateş Neden Beraber Görülür?

Boğaz ağrısı ve ateş, çocuklarda genellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarının ilk belirtilerindendir. Boğazdaki enfeksiyon, vücutta bağışıklık sisteminin devreye girmesiyle ateşle birlikte seyreder. Bu tabloya neden olan enfeksiyonun kaynağı çoğunlukla virüslerdir, ancak bazı durumlarda bakteriyel enfeksiyonlar da söz konusu olabilir.

Boğaz ağrısı olan çocuklarda ayırıcı tanı çok önemlidir çünkü bakteriyel bir enfeksiyonun zamanında tanınıp antibiyotikle tedavi edilmesi gerekirken, viral bir enfeksiyonda gereksiz antibiyotik kullanımı faydasız ve zararlı olabilir.

Olası Nedenler

Viral Enfeksiyonlar

  • En sık nedenlerdir (adenovirüs, enterovirüs, influenza, RSV)
  • Boğaz ağrısına genellikle burun akıntısı, öksürük, göz yaşarması gibi diğer belirtiler eşlik eder
  • Ateş orta düzeydedir, birkaç gün içinde düşer
  • Tedavi destekleyicidir; antibiyotik gerekmez

Streptokokal Boğaz Enfeksiyonu (Strep A)

  • Beta hemolitik streptokok bakterisinin neden olduğu bakteriyel tonsillit
  • Genellikle 5 yaş üzeri çocuklarda görülür
  • Boğazda şiddetli ağrı, yutma güçlüğü, yüksek ateş, boyun lenflerinde hassasiyet ve bademciklerde beyaz plaklar ile kendini gösterir
  • Burun akıntısı, öksürük gibi belirtiler genellikle yoktur
  • Tedavi edilmezse kızıl hastalığı, akut romatizmal ateş ve böbrek iltihabı gibi komplikasyonlara neden olabilir

Tanı Yöntemleri

  • Fizik muayene: Boğazda kızarıklık, bademcik büyüklüğü, plak varlığı, lenf nodu şişliği değerlendirilir
  • Hızlı Strep Testi (Rapid Antijen Testi): Sonuçlar 5–10 dakikada alınır
  • Boğaz kültürü: Kesin tanı sağlar ancak sonuçlar 24–48 saat sürebilir
  • Tam kan sayımı ve CRP: Gerekli görülen vakalarda ek bilgi sağlar

Tedavi Yaklaşımı

Viral boğaz enfeksiyonları:

  • Antibiyotik gerekmez
  • Ateş düşürücü (parasetamol, ibuprofen)
  • Bol sıvı tüketimi
  • Ilık çorba, boğazı yumuşatan içecekler
  • Gerekirse pastil ve gargara (yaşa uygun olarak)

Streptokok enfeksiyonu (bakteriyel tonsillit):

  • Antibiyotik gerekir (genellikle 10 gün süreyle)
  • En sık kullanılan ilaçlar: Penisilin türevleri veya uygun alternatifler
  • Antibiyotiğin ilk 24 saatinden sonra bulaştırıcılık azalır
  • Antibiyotik mutlaka tam süreyle kullanılmalıdır

Evde Destekleyici Bakım

  • Çocuğu dinlendirin ve sıvı alımını artırın
  • Boğazı tahriş etmeyen yumuşak gıdalar tercih edin (çorba, yoğurt, muz gibi)
  • Oda havası nemli tutulmalı
  • El hijyenine dikkat edilmeli (özellikle bulaşıcı streptokok durumunda)

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

  • 38.5°C üzerinde ateş 3 günden fazla sürüyorsa
  • Çocuk yemek yemiyor, sıvı alımı azalmışsa
  • Yutma zorluğu varsa
  • Boğazda beyaz lekeler, kötü ağız kokusu ve boyun ağrısı varsa
  • Öksürük yok ama ateş ve boğaz ağrısı varsa (strep şüphesi)
  • Aynı şikâyetler sık tekrarlıyorsa (rekürren tonsillit)

Dr. Ekin Pasinlioğlu ile Boğaz Ağrısı ve Ateş Takibi

  • Belirtilerin klinik değerlendirmesi
  • Hızlı strep testi ve gerekirse boğaz kültürü
  • Antibiyotik gerekip gerekmediğinin belirlenmesi
  • Evde izlem önerileri ve beslenme desteği
  • Rekürren enfeksiyonlarda kulak burun boğaz değerlendirmesi yönlendirmesi