Yenidoğan Bebeklerde Kalça Çıkığı Taraması Ne Zaman Yapılır?

• 4 gün önce

Yenidoğan Bebeklerde Kalça Çıkığı Taraması Ne Zaman Yapılır?

Gelişimsel Kalça Displazisi (DDH) Nedir?

Gelişimsel kalça displazisi (DDH), kalça ekleminde doğuştan gelen veya sonradan gelişen gevşeklik, dengesizlik ya da çıkık durumudur. Femur başı (uyluk kemiği) ile asetabulum (kalça çukuru) arasındaki uyumun bozulması sonucu oluşur.

Her 1000 bebekten yaklaşık 1–3’ünde kalça çıkığı görülür ve kız bebeklerde daha sık rastlanır.

Kalça Çıkığı Neden Önemlidir?

• Erken tanı ve tedavi edilmezse kalıcı yürüme bozuklukları, ağrı ve ilerleyen yaşlarda kalça protezi ihtiyacı gibi ciddi sonuçlara neden olabilir.
• İlk 6 ay içinde fark edilirse basit yöntemlerle başarıyla tedavi edilebilir.
• Gecikmiş tanılar daha karmaşık cerrahi tedaviler gerektirebilir.

Kalça Çıkığı Taraması Ne Zaman Yapılır?

1. Klinik Muayene – Doğumdan Hemen Sonra

• İlk muayene doğumdan sonraki ilk 24 saat içinde yenidoğan doktoru tarafından yapılır.
• Ortolani ve Barlow testleri ile kalça ekleminde gevşeklik ya da çıkık olup olmadığı kontrol edilir.

2. Kalça Ultrasonu – 4. ile 6. Hafta Arası

• En uygun zaman: 4–6 haftalıkken (doğumdan 1. ay sonrası)
• Çünkü doğum sonrası ilk 3 haftada kalça ekleminde geçici fizyolojik gevşeklik olabilir ve bu durum yanlış pozitif sonuçlara neden olabilir.

Ultrason, radyasyon içermeyen ve tamamen güvenli bir görüntüleme yöntemidir.

Kimler Kalça Ultrasonu Yaptırmalı?

Kalça USG bazı bebeklerde rutin olarak, bazı bebeklerde ise risk faktörlerine bağlı olarak önerilir.

Rutin Taramaya Girenler:

• Türkiye’de ve birçok ülkede tüm bebeklere 4–6 haftalıkken kalça USG yapılması önerilmektedir.

Yüksek Riskli Bebekler:

• Kız bebek
• İlk doğan bebek
• Ailede kalça çıkığı öyküsü
• Anne karnında makat (ters) geliş pozisyonu
• Oligohidramniyoz (amniyon sıvısının az olması)
• Doğumsal tortikolis veya ayak deformiteleri (metatarsus adductus vb.)

Bu bebekler, daha erken dönemde ve daha sık aralıklarla değerlendirilmelidir.

Kalça Ultrasonu Nasıl Yapılır?

• Bebek sırtüstü yatırılarak, kalçaya uygun probla ultrasonografi yapılır.
• Her iki kalça ayrı ayrı görüntülenir ve ölçümler yapılır (Graf yöntemi).
• İşlem ağrısızdır ve genellikle birkaç dakika sürer.

Sonuçlara Göre İzlem ve Tedavi

Tedavi Nasıl Yapılır?

1. Pavlik Bandajı

• İlk 6 ayda en sık kullanılan yöntemdir.
• Bebeğin bacaklarını belirli bir açıda tutarak kalça eklemini uygun pozisyona getirir.

2. Cerrahi Müdahale

• Geç tanı alan olgularda (6 ay ve sonrası) kapalı veya açık redüksiyon işlemleri gerekebilir.

Aileler İçin Öneriler

• Bez bağlarken kalçayı çok sıkı sarmamaya dikkat edin.
• Bebeğin bacaklarını serbest hareket ettirebileceği şekilde giydirin.
• Dar kundaklama uygulamalarından kaçının.
• Riskli bebeklerde takipleri aksatmayın, gerektiğinde çocuk ortopedi uzmanına yönlendirin.