• 3 gün önce

Kızamık, Kızamıkçık, Beşinci Hastalık

1. Kızamık (Measles)

Etken:

Measles virüsü (paramiksovirüs ailesinden)

Belirtiler:

  • Yüksek ateş (39–40°C), halsizlik
  • Burun akıntısı, öksürük, konjonktivit (göz kızarıklığı)
  • Ağız içinde Koplik lekeleri (küçük beyaz noktalar)
  • Kulak arkasından başlayıp tüm vücuda yayılan kırmızı döküntü

Bulaşıcılık:

  • Solunum yolu ile çok kolay bulaşır
  • Döküntüden 4 gün öncesinden 4 gün sonrasına kadar bulaştırıcıdır

Korunma:

  • MMR (Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak) aşısı

    1. doz 12. ayda, 2. doz 4–6 yaş arasında yapılır

Komplikasyonlar:

  • Zatürre, kulak enfeksiyonu, beyin iltihabı (ensefalit)

  • Bağışıklık sistemi baskılanmış çocuklarda ölümcül seyredebilir

Tedavi:

  • Destekleyici (ateş düşürücü, sıvı desteği, bol dinlenme)
  • Özel bir antiviral tedavi yoktur
  • Aşı ile önlenebilir bir hastalıktır

2. Kızamıkçık (Rubella)

Etken:

Rubella virüsü

Belirtiler:

  • Hafif ateş, baş ağrısı
  • Boyun ve kulak arkası lenf bezlerinde şişlik
  • Yüzde başlayıp gövdeye yayılan pembe renkli, soluk döküntü
  • Eklem ağrıları (daha çok büyük çocuklarda)

Bulaşıcılık:

  • Solunum yoluyla bulaşır
  • Döküntüden 7 gün önce – 7 gün sonrasına kadar bulaşıcıdır

Önemli Not:

  • Hamile kadınlar için tehlikelidir
  • Gebelikte geçirildiğinde konjenital rubella sendromu (sağırlık, kalp hastalığı, körlük) riski taşır

Korunma:

  • MMR aşısı ile korunma mümkündür
  • Aşılı bireylerde hastalık nadiren görülür

Tedavi:

  • Genellikle hafif seyreder
  • Ateş ve eklem ağrısı varsa semptomatik tedavi uygulanır

3. Beşinci Hastalık (Parvovirüs B19)

Etken:

Parvovirüs B19

Belirtiler:

  • Hafif ateş, halsizlik, boğaz ağrısı
  • “Tokat izi” şeklinde yanak kızarıklığı, ardından kollar ve gövdede dantel benzeri döküntü
  • Döküntü genellikle kaşıntılıdır
  • Eklem ağrısı eşlik edebilir

Bulaşıcılık:

  • Solunum yoluyla bulaşır
  • Döküntü ortaya çıkmadan önce bulaşıcıdır
  • Döküntü başladıktan sonra bulaşıcılığı azalır

Riskli Gruplar:

  • Gebelerde, düşük veya fetusta anemiye yol açabilir
  • Kansızlık sorunu olan çocuklarda geçici aplastik kriz riski

Korunma:

  • Aşısı yoktur
  • Salgınlarda kreş/okullarda bilgilendirme yapılmalı

Tedavi:

  • Semptomatik (kaşıntı için antihistaminik, ateş varsa parasetamol)
  • Genellikle kendi kendine iyileşir

Bu Üç Hastalık Arasında Farklar

Özellik

Kızamık

Kızamıkçık

Beşinci Hastalık

Ateş

Yüksek

Hafif

Düşük – orta düzeyde

Döküntü

Kulaktan başlar, yayılır

Yüzden başlar, hızlı yayılır

Yanağın tokat izi + ağ desenli

Aşı ile korunma

Komplikasyon riski

Yüksek

Hamilelikte yüksek

Kansız çocukta ciddi olabilir

Bulaşıcılık süresi

Döküntüden önce ve sonra

Döküntüden 1 hafta önce ve sonra

Döküntüden önce bulaşıcı

Dr. Ekin Pasinlioğlu ile Döküntülü Hastalık Takibi

  • Ayırıcı tanının detaylı yapılması
  • Aileye bulaşıcılık, bakım ve izolasyon bilgisi
  • Aşı durumu sorgulama ve eksik aşıların tamamlanması
  • Riskli bireylerle temasın yönetimi
  • Komplikasyon takibi ve gerektiğinde yönlendirme