- 2 gün önce
Katı Gıdaya Geçiş Süreci
Katı Gıdaya Ne Zaman Başlanmalı?
Dünya Sağlık Örgütü ve Türk Pediatri Kurumu’na göre bebeklerde sadece anne sütü ile beslenme ilk 6 ay devam etmeli; 6. ayın sonunda bebek fiziksel olarak hazırsa tamamlayıcı beslenmeye geçilmelidir.
Hazır olma belirtileri:
- Destekli oturabilme
- Baş kontrolünün tam olması
- Eline aldığı nesneyi ağzına götürebilme
- Yiyeceği diliyle dışarı itmeden ağzında tutabilme
Erken başlanması (4. aydan önce) sindirim sorunlarına, geç başlanması (7. aydan sonra) besin eksikliklerine ve ağız motor gelişiminde gecikmeye neden olabilir.
İlk Gıdalar Ne Olmalı?
İlk başlanacak gıdalar:
- Tek bileşenli, mevsiminde ve taze olmalı
- Her yeni gıda 3 gün kuralı ile verilmelidir
- Eklenmiş tuz, şeker, bal, baharat içermemelidir
Önerilen ilk ek gıdalar:
- Sebze püreleri: kabak, havuç, patates
- Meyve püreleri: elma, armut, muz
- Yoğurt (ev yapımı veya katkısız)
- Yumurta sarısı (haşlanmış, 1/4 oranla başlanabilir)
- Tam buğday irmiği veya yulafla hazırlanmış muhallebi
- İlerleyen haftalarda: mercimek ezmesi, avokado, peynir
Katı Gıda Sürecinde Alerjenlerle Tanışma
Son güncel çalışmalara göre alerjen gıdalarla erken ve dikkatli tanışmak, alerji gelişimini azaltabilir.
Alerjen tanıtımı:
- Yumurta beyazı, süt ürünleri, balık, kuruyemiş (ezme), gluten, baklagiller
- Tek tek ve birer hafta arayla tanıtılmalı
- İlk denemeler öğlen saatlerinde yapılmalı
- Ailede ciddi alerji öyküsü varsa hekime danışılmalı
- Anafilaksi riski yüksek gıdalar için sağlık kuruluşuna yakınlık dikkate alınmalı
Püre mi? Parçalı mı? BLW Yöntemi Nedir?
Geleneksel yöntemde püre ile başlanır, kıvam zamanla parçalılığa dönüştürülür. Ancak son yıllarda BLW (Baby-Led Weaning – Bebeğin Kendi Kendine Beslenmesi) yöntemi de popülerleşmiştir.
BLW Nedir?
- Bebek, uygun kıvamda ve formda sunulan besinleri kendi elleriyle yer
- Motor gelişim ve besin reddi riskini azaltabilir
- Baş kontrolü, oturma yetisi ve boğulma riskine karşı güvenlik şarttır
En sağlıklı yöntem, bebeğe hem kaşıkla hem kendi kendine yeme fırsatını birlikte tanımaktır.
Sık Yapılan Hatalar
- 6 aydan önce ek gıdaya başlamak
- Her yemekte farklı gıda sunarak bebekte tat karmaşasına neden olmak
- Yeni gıdayı sevmeyince hemen vazgeçmek (bazen 10–15 tekrar gerekir)
- Püreden parçalı gıdaya geçişi geciktirmek → çene ve dil gelişimi yavaşlar
- Yemek yemeyen bebeğe zorla yedirmeye çalışmak
- Su vermeyi unutmak
- Beslenmeyi oyun/ekranla ilişkilendirmek
Beslenme Takvimi ve Günlük Öğün Planı (7–9 Ay)
Öğün |
Örnek İçerik |
Sabah |
2 yemek kaşığı yoğurt + 1 muz püresi |
Ara |
Anne sütü / formül mama |
Öğle |
Sebze püresi + 1 tatlı kaşığı zeytinyağı |
İkindi |
Meyve püresi + irmikli muhallebi |
Akşam |
Mercimek ezmesi + yoğurt |
Gece |
Anne sütü / formül mama |
Dr. Ekin Pasinlioğlu ile Ek Gıda Takibi
- Bebeğin gelişim ve hazırbulunuşluk düzeyinin değerlendirilmesi
- Alerji riski olan çocuklar için kişisel beslenme planı
- İlk 3 ay için haftalık örnek menü listeleri
- BLW + kaşık yöntemi birlikte uygulanmak istenirse rehberlik
- Seçici yeme ve yutma güçlüğü varsa gelişim uzmanına yönlendirme
- Aileye güven veren adım adım geçiş süreci yönetimi