• 3 gün önce

Döküntülü Hastalıklar

Döküntü Nedir?

Döküntü (eksantem), deride meydana gelen renk, doku veya yapı değişikliklerini ifade eder. Çocuklarda döküntü sıklıkla enfeksiyonlara, alerjik reaksiyonlara veya nadiren ciddi sistemik hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkar.

Döküntülerin değerlendirilmesinde şu sorular çok önemlidir:

  • Döküntü ne zaman başladı, ateşten önce mi sonra mı?
  • Döküntü kaşıntılı mı, ağrılı mı?
  • Vücuda nasıl yayılıyor?
  • Başka belirti eşlik ediyor mu (ateş, boğaz ağrısı, karın ağrısı vb.)?
  • Bulaşıcı mı, değil mi?

En Sık Görülen Döküntülü Çocuk Hastalıkları

Suçiçeği (Varisella)

  • Belirtiler: Ateş, halsizlik sonrası gövdeden başlayan içi su dolu kabarcıklar
  • Seyir: Döküntüler farklı evrelerdedir (kırmızı leke → su dolu kabarcık → kabuklanma)
  • Bulaşıcılık: Döküntü çıkmadan 1–2 gün önce başlar, tüm kabarcıklar kabuklanana kadar devam eder
  • Tedavi: Destekleyici; kaşıntı giderici losyon, ateş düşürücü

Beşinci Hastalık (Parvovirüs B19)

  • Belirtiler: Hafif ateş sonrası yanaklarda tokat izini andıran kızarıklık, sonrasında gövde ve kollara yayılan ağ şeklinde döküntü
  • Bulaşıcılık: Döküntü çıkmadan önce bulaşıcıdır
  • Tedavi: Destekleyici; kaşıntı varsa antihistaminik

Altıncı Hastalık (Roseola)

  • Belirtiler: 3–4 gün süren yüksek ateşin ani düşmesinden sonra ortaya çıkan döküntü
  • Döküntü: Genellikle gövde merkezlidir, 1–2 günde solar
  • Tedavi: Semptomatik; ateşli dönem dikkatle izlenmelidir

Kızamık

  • Belirtiler: Yüksek ateş, burun akıntısı, öksürük, gözlerde kızarıklık sonrası çıkan döküntü
  • Döküntü: Kulak arkasından başlayıp aşağıya doğru yayılır
  • Ağız içinde Koplik lekeleri tipiktir
  • Bulaşıcılık: Yüksek; aşı ile önlenebilir
  • Tedavi: Destekleyici; zatürre gibi komplikasyonlara dikkat edilmeli

Kızamıkçık (Rubella)

  • Belirtiler: Hafif ateş, lenf bezlerinde büyüme, yüze başlayıp gövdeye yayılan pembe döküntü
  • Özellik: Gebe kadınlar için risklidir (konjenital rubella sendromu)
  • Tedavi: Destekleyici; aşı ile önlenebilir

Alerjik Döküntüler (Ürtiker, Egzama)

  • Belirtiler: Kaşıntılı, kabarık döküntüler
  • Nedenler: Gıda, ilaç, böcek ısırığı, temas alerjenleri
  • Tedavi: Antihistaminik, topikal kortizon, alerjenin belirlenip uzaklaştırılması

Ne Zaman Hekime Başvurulmalı?

Aşağıdaki durumlarda mutlaka doktor değerlendirmesi gerekir:

  • Ateş + döküntü birlikteliği varsa
  • Döküntü morarmaya, yayılmaya eğilimliyse
  • Şiddetli kaşıntı, solunum sıkıntısı, gözlerde şişlik varsa (alerjik reaksiyon riski)
  • Yeni ilaç kullanımı sonrası döküntü oluştuysa
  • Döküntü 2–3 günden uzun sürüyor veya kötüleşiyorsa
  • Döküntüyle birlikte halsizlik, bilinç bulanıklığı, kusma gibi sistemik bulgular eşlik ediyorsa

Evde Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Çocuğun tırnakları kısa tutulmalı, kaşımaya engel olunmalı
  • Kaşıntı varsa serin ortamda tutulmalı, pamuklu giysiler giydirilmeli
  • Banyo ılık suyla ve kısa sürede yapılmalı
  • Suçiçeği gibi hastalıklarda kabarcıklar patlatılmamalı
  • Ateş varsa hekim önerisiyle ateş düşürücü verilmeli
  • Gerekirse antihistaminik ve nemlendirici kremler kullanılabilir

Dr. Ekin Pasinlioğlu ile Döküntü Takibi

  • Döküntü başlangıcı ve yayılımına göre ayrıntılı değerlendirme
  • Gerekli durumlarda kan testleri, boğaz kültürü, viral panellerin planlanması
  • Alerjik döküntülerde alerji testleri ve eliminasyon diyeti danışmanlığı
  • Aşıyla önlenebilen döküntülü hastalıklar için bilgilendirme ve bağışıklama planı
  • Okul ve kreş ortamında bulaşıcılık değerlendirmesi ve yönlendirme