• 2 gün önce

Çocuk Beslenmesi

Neden Çocuk Beslenmesi Kritik Öneme Sahiptir?

Bebeklik ve çocukluk dönemi, büyümenin en hızlı olduğu evredir. Bu dönemde alınan besinler yalnızca fiziksel gelişimi değil, aynı zamanda beyin gelişimi, bağışıklık sistemi, duygu-durum dengesi ve hatta gelecekteki kronik hastalık risklerini etkiler.

Yetersiz ya da dengesiz beslenme, büyüme geriliği, demir eksikliği, iştahsızlık, davranışsal problemler gibi pek çok soruna yol açabilir. Aşırı ve sağlıksız beslenme ise obezite, insülin direnci, diş çürükleri ve ileride kalp-damar hastalıklarına zemin hazırlar.

Bu nedenle yaşa uygun, dengeli, çeşitli ve düzenli bir beslenme alışkanlığı kazandırmak, ebeveynin çocuğuna verebileceği en değerli sağlık yatırımlarındandır.

Yaşa Göre Beslenme İhtiyaçları

1–3 Yaş Arası:

  • Beslenmenin temeli anne sütü + tamamlayıcı besinlerdir (12. aya kadar)
  • Günlük 3 ana + 1–2 ara öğün
  • 500 ml’ye kadar süt veya süt ürünü
  • Yeterli demir alımı için kırmızı et, yumurta, kuru baklagil önemlidir
  • Tuz, şeker, hazır paketli gıdalardan kaçınılmalıdır

4–6 Yaş Arası:

  • Sofraya katılım artar, aileyle birlikte yeme düzeni yerleşir
  • Enerji ihtiyacı artar, ama iştah dalgalanmaları normaldir
  • Sebze-meyve tüketimi artırılmalı, lif alımı desteklenmelidir
  • Süt grubundan günde 2–3 porsiyon alınmalı
  • Aşırı meyve suyu, abur cubur, ekran karşısında yeme alışkanlığı engellenmeli

Okul Çağı (6–12 Yaş):

  • Yoğun zihinsel ve fiziksel faaliyetler için dengeli tabak modeli uygulanmalı
  • Kahvaltı alışkanlığı kazandırılmalı
  • Demir, çinko, omega-3 içeren besinler öğrenme kapasitesini destekler
  • Öğle ve ara öğünler çocuğun okul programına uygun planlanmalı
  • Yeterli sıvı tüketimi (özellikle su) unutulmamalıdır

Sağlıklı Tabak Modeli Nasıldır?

Her ana öğünde:

  • Sebze ve meyve: Tabağın yarısını oluşturmalı
  • Karbonhidrat kaynağı: Tam tahıllar, bulgur, esmer pirinç
  • Protein: Et, tavuk, yumurta, balık, kuru baklagil
  • Süt grubu: Yoğurt, kefir, peynir
  • Su: Yemekle birlikte su tercih edilmeli (meyve suyu yerine)

Sık Yapılan Beslenme Hataları

  • Yemek yemeyen çocuğa ısrar etmek, zorlamak
  • Yemek karşılığı ödül/veri vaadi (yemek yemeyi pazarlık hâline getirmek)
  • Her istediğini sunmak (monoton ve seçici yeme alışkanlığı gelişir)
  • Yemek sırasında ekran açmak (farkındalık kaybolur)
  • Süt, meyve suyu gibi sıvılarla öğün yerine koymak
  • Çok az veya çok fazla porsiyon sunmak
  • Tuzlu, yağlı, şekerli hazır gıdaların erken yaşta alışkanlık hâline gelmesi

Beslenme Alışkanlığı Kazandırmak İçin Öneriler

  • Çocuğun tabağında her gruptan küçük miktarda yer verin
  • Yeni bir gıdayı 10’dan fazla kez farklı sunumla tekrar edin
  • Sofrada örnek olun – siz ne yiyorsanız o da merak edecektir
  • Kendi porsiyonunu seçmesine izin verin
  • Sofrayı bir iletişim alanı olarak kullanın
  • Yemeğin şekline değil, tadına odaklanmasını teşvik edin
  • Atıştırmalıkları küçük, sağlıklı ve gün içinde dengeli sunun

Dr. Ekin Pasinlioğlu ile Beslenme Takibi

  • Yaşa özel büyüme-gelişme izlemine dayalı beslenme planlaması
  • Demir, D vitamini, çinko gibi mikrobesin desteği gerekirse değerlendirme
  • Aileye örnek günlük menü planları sunumu
  • Seçici yeme ve iştahsızlık durumlarında davranışsal destek
  • Gerektiğinde diyetisyen ve çocuk gelişim uzmanı ile iş birliği